De Blue Deal nota (met SERV en SALV)

Sinds 2024 vormt de Blue Deal-nota een belangrijke stap in het Vlaamse waterbeleid. Ze beschrijft voor de aankomende regeringsperiode de doelstellingen, financiering, beleidslijnen en maatregelen die nodig zijn om zowel de waterkwaliteit als de waterzekerheid te verbeteren. Daarbij is het essentieel om ook de link te leggen met andere beleidsdomeinen zoals landbouw, natuur, klimaat en ruimtelijke ordening. 

De Minaraad, SERV en SALV hebben samen een advies uitgebracht over het ontwerp van deze nota. Hun boodschap is duidelijk: er is nood aan meer concrete doelen en een krachtig, breed gedragen proces om die doelen te realiseren. Een betere waterkwaliteit is in ieders belang, en een goede onderbouwing van het hiertoe benodigde beleid zorgt ervoor dat de maatregelen juridisch sterk en haalbaar zijn. De in de Blue Deal-nota gestelde doelen moeten doorwerken in alle sectoren, met garanties dat ze ook echt gehaald worden.

Ook op vlak van waterzekerheid vragen de Raden meer duidelijkheid en ambitie. De risico’s van droogte en overstromingen moeten omlaag. In de Blue Deal-nota verklaart men voluit te willen gaan voor een robuust fysisch watersysteem, met zowel bufferwerking in de valleigebieden als ‘sponswerking’ op de valleiflanken en hoger gelegen gebieden. De Raden pleiten in dit verband voor: 

• duidelijke en bindende ‘sponsdoelstellingen’ per gebied, 
• gegarandeerde financiering om ruimte voor rivieren te creëren, 
• snellere uitvoering van maatregelen in steden en dorpen, en 
• een opschaling van gebiedsgerichte werking rond sponslandschappen.

Daarnaast is er volgens de Raden nood aan één strategisch plan voor waterbevoorrading, dat alle waterbronnen omvat en rekening houdt met de noden van alle sectoren. Het principe “water efficiency first” moet daarbij centraal staan.

De ambities van de Blue Deal zijn groot, maar de beschikbare middelen zijn momenteel onvoldoende. De Raden vragen om duidelijk in kaart te brengen hoeveel budget er nodig is om de doelen uit het stroomgebiedsbeheerplan te halen, en hoe groot de kloof is met het huidige budget. Want niets doen zal uiteindelijk meer kosten dan actie ondernemen. 

Om efficiënter om te gaan met middelen, stellen de Raden voor om: 

• efficiënter te werken in de publieke waterzuivering,  
• RIO-subsidies en het Lokaal Pact doelgerichter in te zetten, 
• in te zetten op een transparante en efficiënte inzet van middelen over beleidsgrenzen heen, zodat gebiedsgerichte werking écht mogelijk wordt. 

Tot slot geven de Raden diverse aanbevelingen mee om te komen tot betere samenwerking met andere beleidsdomeinen zoals ruimte, bodem, natuur, landbouw, industrie, innovatie, klimaatadaptatie en gezondheid.

Coördinator

: Naam	Wim Van Gils
: Functie	adviseur (waterbeleid en lokaal milieubeleid)
: Organisatie	Minaraad
: E-mailadres	wim.van.gils@minaraad.be
: Telefoon	02 558 01 37

Co-auteur(s)

: Naam	Annick Lamote
: Functie	Attaché
: Organisatie	SERV
: E-mailadres	alamote@serv.be
: Telefoon	02 209 01 11

: Naam	Koen Carels
: Functie	secretaris
: Organisatie	SALV
: E-mailadres	kcarels@serv.be
: Telefoon	0499 59 37 16