Implementatie van de Europese Richtlijn energie-efficiëntie in Vlaanderen (met SERV)

De Minaraad en de SERV brachten samen een briefadvies uit over het voorontwerp van decreet tot wijziging van het energiedecreet van 8 mei 2009 en het decreet van 19 april 2024 betreffende de operationalisering van een Vlaamse Nutsregulator inzake energie-efficiëntie.

Het voorontwerp zet hiermee de Europese Richtlijn Energie-Efficiëntie (REE) uit 2023 om in Vlaamse regelgeving: 

• "Energie-efficiëntie-eerst”-principe: juridisch verankerd;
• Overheden: jaarlijkse energiebesparing (1,9%) en renovatie (3%) van haar gebouwen tot BEN- of emissievrij;
• Grote/kleine energieverbruikers: verplicht energiebeheersystemen/energieaudits;
• Gemeenten > 45.000 inwoners: verplicht lokale warmte- en koelingsplannen;
• VEKA: centrale rol in toezicht en handhaving;
• Definities en bevoegdheden: verduidelijkt.

De Minaraad en de SERV formuleren de volgende aanbevelingen bij deze omzetting:

• Artikel 11 van de REE vereist dat ondernemingen met een hoog energieverbruik een energiebeheersysteem invoeren en laten certificeren volgens Europese of internationale normen. Ondernemingen met een lager energieverbruik moeten een energie-audit uitvoeren. De Raden merken op dat het voorontwerp van decreet de bestaande eisen aanvult, maar niet voldoende afstemt op de REE en de nieuwe Richtlijn Industriële Emissies, en bevelen aan om duidelijkere normen en voorwaarden vast te stellen.
• Artikel 25 van de REE verplicht lidstaten om lokale warmte- en koelingsplannen op te stellen, waarbij gemeenten met meer dan 45.000 inwoners specifieke verplichtingen hebben. De Minaraad en SERV erkennen het belang van deze plannen, maar wijzen op knelpunten in de Vlaamse ontwerpregeling die de implementatie kunnen bemoeilijken, zoals onduidelijke deadlines, ontbrekende kaders voor warmtenetten, onvoldoende meenemen van voorlopers. Ze doen concrete aanbevelingen om deze knelpunten aan te pakken en de effectiviteit van de regeling te verbeteren. 
• Artikel 31 van de ontwerpregeling breidt de definitie van overheidsinstanties uit naar private ondernemingen in zorg, welzijn en onderwijs, wat verder gaat dan de REE en het Energiedecreet. De SERV en Minaraad ondersteunen deze voorbeeldfunctie van de overheid, maar vragen de definitie niet uit te breiden naar een selectie van private ondernemers. Dit sluit ook aan bij het voornemen van de Vlaamse regering om niet onnodig verder te gaan dan wat Europeesrechtelijk vereist is.
• Artikel 34 en 35 van de REE verankeren het energie-efficiëntie-eerst-principe als een juridisch bindend uitgangspunt binnen het Europees beleid. De Vlaamse Regering heeft dit principe geïmplementeerd in het ontwerpdecreet. De Raden waarderen dit en vragen om verdere maatregelen te nemen voor de concrete toepassing van dit principe. Deze verdere invulling mag evenwel geen afbreuk doen aan de verplichting dat alle investeringen boven een bepaalde bedrag dienen te voldoen aan het energie-efficiëntie-eerst-principe. 

Coördinator

: Naam	Stefanie Corens
: Functie	adviseur (klimaat- en energiebeleid)
: Organisatie	Minaraad
: E-mailadres	stefanie.corens@minaraad.be
: Telefoon	02 558 01 32

Co-auteur(s)