Conceptnota voor het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen (BRV)(met SERV)

Advies Bestuurskwaliteit

Samenvatting

Adviesdatum
23 okt 2025
Productnummer
2025-024

In haar advies over de conceptnota voor het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen, verwelkomt de Minaraad de doorstart van het proces rond dit beleidsplan, omdat de realisatie van de bouwshift een cruciale hefboom is voor het bereiken van de milieu- en klimaatdoelstellingen.  

De raad vraagt om voor alle ruimtevragen een objectieve begroting op te stellen en daarbij te zorgen voor een systematische en coherente doorwerking van Europese doelstellingen. Deze aanbeveling wordt specifiek uitgewerkt voor het beleid rond biodiversiteit, water en klimaat en energie. Daarnaast is ook een sterkere doorwerking nodig in alle beleidskaders van de doelstellingen over klimaatadaptatie, LULUCF en “gezondheid en welzijn”. Daarbij moet sterker ingezet worden op natuurgebaseerde oplossingen. 

Belangrijke sleutelkwesties die verder opgelost moeten worden, zijn de nood aan verweving en meervoudig ruimtegebruik; de beleidscoherentie van het geheel, gegeven de sectorgerichte beleidskaders; de nood aan sluitende financiering voor de instrumenten; en de inzet op betere ontwerpprocessen om de verdichtingsparadox op te lossen. 

Voor het beleidskader biodiversiteit is er nood aan meer coherentie met het natuurherstelplan. Hiertoe is een wetenschappelijke onderbouwde begroting van de te behalen ecologische doelen noodzakelijk. Om vervolgens resultaat te boeken is de inzet van effectieve en efficiënte maatregelen en instrumenten voor meervoudig ruimtegebruik. De bestaande instrumenten uit het natuur- en bosdecreet moeten in dit kader herbekeken worden met het oog op een integratieoefening. De raad vraagt om daarbij oplossingen te zoeken voor het agrarisch en stedelijk gebied met het oog op het bereiken van de vooropgestelde doelen, en wil daar ook aan meewerken.  

De doelstellingen voor groenblauwe dooradering moeten concreet gemaakt worden, en resulteren in een versnelling van de realisatie van blauwgroene infrastructuur, door in te zetten op koppelkansen (inclusief voor tuinen en parken) en de opschaling van de gebiedsgerichte werking rond sponslandschappen. 

Inzake het beleidskader Ruimte voor Water vragen Minaraad en SERV afstemming op de doelstellingen van de Kaderrichtlijn Water (in het bijzonder voor waterkwaliteit), de Overstromingsrichtlijn en de stroomgebiedsbeheerplannen. Breed toepasbare instrumenten voor grondmobiliteit zijn nodig, en de aanduiding van de watergevoelige open ruimte gebieden moet verdergezet worden. SERV en Minaraad vragen ook om de handhaving te verbeteren, en wijzen nogmaals op de urgentie om het beheer van onbevaarbare waterlopen te hervormen naar een watersysteembeheer.

Wat het beleidskader Ruimte voor energie betreft, onderstrepen de Minaraad en de SERV dat het essentieel is dat het voorontwerp van het BRV een structurele en daadkrachtige integratie tot stand brengt tussen ruimtelijke ordening en energieplanning. Enkel op die manier wordt een ruimtelijk efficiënt en maatschappelijk gedragen energietransitie mogelijk. Daarbij moet klimaatneutraliteit de leidraad vormen en niet louter het, weliswaar belangrijke, streven naar “meer hernieuwbare energie”. De Minaraad en de SERV vragen om het “energie-efficiëntie eerst”-principe expliciet en centraal te verankeren in het voorontwerp van BRV, volledig in lijn met de Europese regelgeving. Daarnaast is een helder en robuust Vlaams kader noodzakelijk om de ruimtelijke uitrol van warmte- en koudenetten optimaal te ondersteunen. Het Vlaams ruimtelijk beleid moet actief energierenovaties faciliteren en zorgen voor een strakke afstemming tussen de uitrol van hernieuwbare energie en de afbouw van fossiele brandstoffen. Er is ook dringend nood aan een duidelijk Vlaams beleidskader dat, op basis van beschikbaar studiewerk, gebiedsgerichte samenwerking structureert en bestaande initiatieven beter met elkaar verbindt.

Coördinator
: Naam LinkedIn profiel van Wim Van Gils Wim Van Gils
: Functie adviseur (waterbeleid en lokaal milieubeleid)
: Organisatie Minaraad
: E-mailadres wim.van.gils@minaraad.be
: Telefoon 02 558 01 37

Co-auteur(s)
: Naam LinkedIn profiel van Annick Lamote Annick Lamote
: Functie Attaché
: Organisatie SERV
: E-mailadres alamote@serv.be
: Telefoon 02 209 01 11

: Naam Julien Matheys
: Functie Attaché
: Organisatie SERV
: E-mailadres jmatheys@serv.be
: Telefoon 02 209 01 27

: Naam LinkedIn profiel van Kathleen Quick Kathleen Quick
: Functie adjunct v.d. directeur (open ruimte - natuur)
: Organisatie Minaraad
: E-mailadres kathleen.quick@minaraad.be
: Telefoon 02 558 01 40

: Naam LinkedIn profiel van Stefanie Corens Stefanie Corens
: Functie adviseur (klimaat- en energiebeleid)
: Organisatie Minaraad
: E-mailadres stefanie.corens@minaraad.be
: Telefoon 02 558 01 32


Downloads

Advies Conceptnota voor het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen

Download (grootte: 1.1 MB, type: application/pdf)